Βασικά μαθήματα ανοσολογίας.
Όταν ένας ιός προσβάλλει τον οργανισμό μας, εισέρχεται σε πολλά κύτταρα, αποδεσμεύει το DNA ή RNA του μέσα στα κύτταρά μας και πολλαπλασιάζεται. Οι νέοι ιοί που παράγονται εισέρχονται σε παρακείμενα κύτταρα και επαναλαμβάνεται ο ίδιος κύκλος.
Στο μεταξύ ενεργοποιείται το ανοσοποιητικό σύστημα, που επιστρατεύει την κυτταρική και τη χυμική του ανοσία (από το χυμός, γιατί εδράζεται εκτός κυττάρων, στον ορό του αίματος). Η κυτταρική ανοσία αφορά την ανάπτυξη εξειδικευμένων Τ-λεμφοκυττάρων, που καταστρέφουν τα προσβεβλημένα κύτταρα και έτσι μειώνουν την ικανότητα του ιού να πολλαπλασιάζεται (θυσιάζοντας έτσι αρκετά από τα δικά μας κύτταρα που νοσούν). Η χυμική ανοσία αφορά την ανάπτυξη αντισωμάτων.
Τα αντισώματα είναι εξειδικευμένες πρωτεΐνες που παράγουν τα διεγερμένα Β-λεμφοκύτταρα που κολλούν σε πρωτεΐνες του ιού και έτσι τον παρενοχλούν τόσο ώστε να μην μπορεί να δράσει και τελικά καταστρέφεται. Ο οργανισμός μας παράγει μια ποικιλία τέτοιων αντισωμάτων, άλλα με περισσότερη και άλλα με λιγότερη συγγένεια (ένταση προσκόλλησης) και εναντίον διαφορετικών πρωτεϊνών ή άλλων στοιχείων του ιού. Αυτό λέγεται πολυκλωνική αντίδραση, γιατί παράγονται πολλοί διαφορετικοί κλώνοι αντισωμάτων.
Τα εμβόλια εισάγουν αδρανή τμήματα του ιού (πχ ένα μικρό κομμάτι RNA) έτσι ώστε να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, που πάλι αντιδρά πολυκλωνικά. Τα κύτταρα μνήμης που παράγονται διατηρούν έστω και σε μικρό βαθμό την παραγωγή των αντισωμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμα και αν τα αντισώματα δεν είναι ανιχνεύσιμα, τα κύτταρα μνήμης ξυπνούν πολύ γρήγορα, αν εισβάλει ο ιός, και παράγουν αμέσως τα αναγκαία αντισώματα.
Οι μεταλλάξεις είναι πολύ συχνές σε ιούς. Προκαλούνται από «λάθη» στον πολλαπλασιασμό του γενετικού του υλικού -δηλαδή όσο περισσότερο δίνουμε ευκαιρία στον ιό να πολλαπλασιαστεί (όσο περισσότερους ανθρώπους προσβάλλει) τόσο πιο πιθανές γίνονται. Οι μεταλλαγμένοι ιοί φέρουν ελαφρώς αλλοιωμένες πρωτεΐνες.
Αν ένας άνθρωπος με αντισώματα (δηλαδή εμβολιασμένος ή μετά από προηγούμενη λοίμωξη) προσβληθεί από τον μεταλλαγμένο ιό, επειδή οι πρωτεΐνες του δεν είναι δυνατόν να διαφέρουν σημαντικά από τα παλιά στελέχη, και επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει ποικιλία παραπλήσιων αντισωμάτων, είναι πρακτικά βέβαιο ότι κάποιος από τους παλιούς κλώνους αντισωμάτων θα ταιριάζει, θα κολλάει και θα αδρανοποιεί τον νέο ιό. Ακόμα και αν η συγγένεια του αντισώματος με τον νέο δεν είναι η μέγιστη, θα είναι επαρκής, ώστε να δυσκολέψει αρκετά την πορεία του νέου ιού στο σώμα και να δώσει ευκαιρία στο ανοσοποιητικό σύστημα να παραγάγει νέου είδους πολυκλωνική αντίδραση εναντίον των νέων παραλλαγών των ιικών πρωτεϊνών.
Για αυτούς τους λόγους είναι επιστημονικά ορθό να ενταθούν οι εμβολιασμοί ενόψει των νέων μεταλλάξεων. Μόνο έτσι θα αποφευχθεί ένα καταστροφικό τέταρτο κύμα πανδημίας.
Το Social-Lib είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στην αρθρογραφία: 
