Τα εμβόλια μας φέρνουν πιο κοντά

Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (European Immunization Week) πραγματοποιείται την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου κάθε χρόνου με πρωτοβουλία του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Τα κράτη-μέλη ενώνουν τις προσπάθειές τους υιοθετώντας το κοινό σύνθημα «Ας προστατευθούμε όλοι μαζί.

Τα εμβόλια σώζουν ζωές» (Protected Together: #Vaccines work!).

Φέτος, η εβδομάδα από τις 26 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου στοχεύει στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας σχετικά με τη σπουδαιότητα και τα οφέλη των εμβολίων ως ζωτικής σημασίας για την πρόληψη των ασθενειών και την προστασία των ατόμων κάθε ηλικίας από διάφορες ασθένειες, ως ατομικό δικαίωμα και ευθύνη. Αποτελεί δε μια καλή ευκαιρία για τη διάδοση των μηνυμάτων που επικεντρώνονται στη συμβολή του εμβολιασμού στην προστασία της υγείας και της ευεξίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, ενώ αυτή τη χρονιά δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον εμβολιασμό κατά του COVID-19 ως ζωτικό εργαλείο για να τερματίσουμε την πανδημία και τις επιπτώσεις της.

Η σημασία των εμβολιασμών σήμερα.

Γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες ότι τα εμβόλια λειτουργούν. Παρασκευάζονται με σκοπό την αντιμετώπιση νοσημάτων που δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν με την εφαρμογή άλλων μέτρων δημόσιας υγείας. Στόχος τους είναι να περιορίσουν και να εξαλείψουν νοσήματα με υψηλή μεταδοτικότητα, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, με υψηλή θνητότητα, με μεγάλη επιβάρυνση στα συστήματα υγείας, αλλά και με δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία.

Ας αναλογιστούμε τις γενιές του παρελθόντος, ακόμη και μέχρι τη δεκαετία του 1960, όταν από τη βρεφική ηλικία μέχρι την ενήλικη ζωή λοιμώδη νοσήματα όπως η ευλογιά, η ιλαρά και η πολιομυελίτιδα, η διφθερίτιδα, ο τέτανος, ο κοκκύτης, η ερυθρά, η παρωτίτιδα, ο έρπης ζωστήρας, οι μηνιγγιτιδοκοκκικές και πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η ηπατίτιδα Α και Β, η γρίπη, η γαστρεντερίτιδα από ροταϊό και λοιμώξεις από HPV κόστιζαν στα παιδιά την υγεία τους, προκαλούσαν μόνιμες αναπηρίες ή τους στοίχιζαν ακόμα και τη ζωή τους.

Ο εμβολιασμός σώζει εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) τα προγράμματα εμβολίων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έχουν αποτρέψει 37 εκατομμύρια θανάτους μόνο τα τελευταία 20 χρόνια (εκ των οποίων 36 εκατομμύρια θανάτους παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών), ενώ εκτιμάται ότι χάρη στα εμβόλια μέχρι το 2030 μπορούν να αποφευχθούν 32 εκατομμύρια θάνατοι, (εκ των οποίων 28 εκατομμύρια παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών).

Ιδιαίτερα, κατά τη σημερινή συγκυρία, οπότε η παγκόσμια κοινότητα και τα συστήματα υγείας δοκιμάζονται από την πανδημία, ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 αποτελεί επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, την ανάπτυξη και την ευημερία της χώρας, αφού γενικά οι εμβολιασμοί αναγνωρίζονται ευρέως ως μια από τις πιο επιτυχημένες και οικονομικά αποδοτικές παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας παγκοσμίως.

Σκεπτικιστές και υποστηρικτές.

Ωστόσο, ο σκεπτικισμός κάποιων απέναντι στα εμβόλια δεν είναι καινοφανής. Η επιφυλακτικότητά τους γενικά απέναντι στους εμβολιασμούς και σήμερα ιδιαίτερα απέναντι στον εμβολιασμό κατά του COVID-19 συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη διάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών.

Όλοι πλέον γνωρίζουμε ότι όλα τα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, μπορεί να έχουν δευτερογενείς επιπτώσεις ή ανεπιθύμητες ενέργειες, αλλά αυτές είναι ασήμαντες σε σύγκριση με τη βλάβη από την ασθένεια που προσπαθούν να προλάβουν. Είναι γνωστό ότι ένα εμβόλιο αποτέλεσε πρόσφατα αντικείμενο έρευνας για πιθανή σύνδεση με σπάνια περίπτωση θρόμβων στο αίμα. Αυτή η εξαιρετικά ατυχής και πολύ σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια εμφανίστηκε σε έξι περιπτώσεις ανά εκατομμύριο δόσεων του εμβολίου και έχει εντοπιστεί και τεθεί υπό διερεύνηση. Εξάλλου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) που ενέκρινε τα εμβόλια μετά από κλινικές δοκιμές, επιστημονική ανάλυση και εξέταση όλων των δεδομένων από εκατοντάδες άτομα εξακολουθεί να παρακολουθεί την ασφάλειά τους ακόμη και μετά την έγκριση, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα συνολικά οφέλη του εμβολίου αντισταθμίζουν τους κινδύνους ανεπιθύμητων ενεργειών.

Όπως, όμως, κατέδειξε τον περασμένο μήνα το Ευρωπαϊκό Βραβείο Υγείας, (https://bit.ly/3gF1iiW) ο εμβολιασμός έχει επίσης ισχυρούς υποστηρικτές, οι οποίοι εργάζονται σκληρά για την προώθηση αυτού του σωτήριου εργαλείου δημόσιας υγείας και οι συνδυασμένες προσπάθειές τους αποφέρουν καρπούς, όχι μόνον κατά του COVID-19 αλλά και για νόσους που εντάχθηκαν πρόσφατα σε προγράμματα εμβολιασμού, όπως π.χ. ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.

Οι ευάλωτες ομάδες και η «πράξη αλληλεγγύης».

Τα άτομα που είναι ευάλωτα λόγω της κοινωνικής τους κατάστασης, όπως οι άστεγοι μπορεί να είναι δύσκολο να προσεγγιστούν και είναι πιο ευάλωτα σε κάθε ασθένεια λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους, αφού μπορεί να μην έχουν βιβλιάρια εμβολιασμού ή πρόσβαση στις πληροφορίες και τις υπηρεσίες που χρειάζονται.

Η εισροή προσφύγων και μεταναστών στη χώρα μας επίσης, υπαγορεύει την εφαρμογή εντατικών προγραμμάτων εμβολιασμού για 10 τουλάχιστον νοσήματα προτεραιότητας, σε χώρους φιλοξενίας προσφύγων / μεταναστών με τη συνεργασία μεγάλων οργανισμών αρωγής όπως π.χ. οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, οι Γιατροί του Κόσμου κ.α. Γι΄ αυτό και κρίνεται επιτακτική η ανάπτυξη μακρόχρονης εθνικής πολιτικής εμβολιασμού, η θέσπιση στόχων, η εφαρμογή μηχανισμών παρακολούθησης και καταγραφής της εμβολιαστικής κάλυψης και η υλοποίηση προγραμμάτων ευαισθητοποίησης του πληθυσμού.

Τα άτομα που είναι ευάλωτα επειδή είναι ανοσοκατασταλμένα ή λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας δεν μπορούν πάντα να εμβολιάζονται. Βασίζονται στον εμβολιασμό των άλλων, ώστε να εξασφαλιστεί συλλογική ανοσία και να μειωθούν οι κίνδυνοι ασθενειών, αφού τα παθογόνα δεν μεταδίδονται πλέον όταν δεν μπορούν να βρουν ευάλωτο ξενιστή (https://bit.ly/3nw9cwF).

Ως εκ τούτου, ο εμβολιασμός όλων μας αποτελεί πράξη αλληλεγγύης και είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για να σταματήσουμε τα μεταδοτικά νοσήματα. Έτσι, «τα εμβόλια μας φέρνουν πιο κοντά». Αυτό είναι και το κεντρικό μήνυμα της καμπάνιας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σήμερα.

Συγγραφή Άρθρου

ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ