Η βελτίωση της αξιοπιστίας του κράτους θα μπορούσε να ξεκινήσει από τον τρόπο που αυτό διαχειρίζεται τα κονδύλια που προβλέπονται για τους μισθούς των υπαλλήλων του. Θα πρέπει λοιπόν να βρεθεί ένας όσο το δυνατόν πιο δίκαιος τρόπος υπολογισμού των ποσών που καταβάλλονται για τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων. Η πρότασή μου είναι να δημιουργηθεί μία εξίσωση, που την ονομάζω Εξίσωση Υπολογισμού του Μισθού του Δημοσίου Υπαλλήλου (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ) με την οποία θα υπολογίζονται οι μισθοί όλων των υπαλλήλων (από τον απλό κλητήρα μέχρι και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας) που πληρώνονται από το Κράτος.

 

Η εξίσωση θα εφαρμόζεται για όλους τους μισθοδοτούμενος από το Δημόσιο Τομέα, και για τους Βουλευτές και τα μέλη της Κυβέρνησης,  πραγματώνοντας ένα δικαιότερο ενιαίο μισθολόγιο, όπου ο μισθός κάθε υπαλλήλου θα υπολογίζεται με συγκεκριμένα κριτήρια (σπουδές, χρόνια υπηρεσίας, παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα κ.α.) και δεν θα είναι απλά θέμα τύχης, ανάλογα με το ποιο υπουργείο ή υπηρεσία ή Δημόσιο οργανισμό ή Ν.Π.Δ.Δ. έτυχε ή/και επέλεξε να εργάζεται. Ο στόχος της εξίσωσης θα είναι να διορθώσει τον δημόσιο τομέα και να επιφέρει σημαντικές βελτιώσεις σε τρεις σημαντικούς τομείς: α) στην εμπιστοσύνη των εργαζομένων στο κράτος β) στη δικαιότερη μισθοδοσία και γ) στην κινητικότητα στο δημόσιο.

 Αναλυτικότερα, η εξίσωση (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ) θα συμβάλει στην ανοικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ του κράτους-εργοδότη και των εργαζομένων, γιατί οι εργαζόμενοι θα γνωρίζουν ότι η μισθοδοσία όλων ανεξαιρέτως των μισθοδοτούμενων από το Κράτος γίνεται με συγκεκριμένα κριτήρια, ίδια για όλους. Έτσι δεν θα υφίστανται ορισμένες αδικίες που υπάρχουν σήμερα, όπου εμφανίζεται το φαινόμενο κάποιοι εργαζόμενοι με περισσότερα αντικειμενικά προσόντα, εμπειρία και καλύτερη απόδοση στη δουλειά τους, να πληρώνονται λιγότερο από κάποιους άλλους, επειδή υπηρετούν π.χ. σε διαφορετικό υπουργείο ή σε ΔΕΚΟ.

Η εξίσωση (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ) είναι σχεδιασμένη ώστε το αίσθημα δικαιοσύνης να διατηρείται και σε περιόδους κρίσης ή ανάκαμψης της οικονομίας, αφού οι όποιες αναπροσαρμογές μισθών που θα προκύψουν, είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω, θα εφαρμόζονται σε όλους τους μισθοδοτούμενους από το Κράτος (από τον απλό κλητήρα μέχρι και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας) με δίκαιο τρόπο και θα σταματήσουν έτσι να ευνοούνται κάποιες ομάδες που ίσως έχουν καλύτερες προσβάσεις στην εξουσία εις βάρος κάποιων άλλων που μονίμως χάνουν. Κάθε εργαζόμενος θα γνωρίζει ότι, εάν αύριο βελτιωθεί η κατάσταση, θα ωφεληθεί και ο ίδιος μισθολογικά και θα έχει ένα επιπλέον κίνητρο να βελτιώσει την απόδοσή του για το γενικότερο καλό. 

Ταυτόχρονα η εξίσωση είναι σχεδιασμένη ώστε να ενθαρρύνει την κινητικότητα στο δημόσιο και μάλιστα με πρωτοβουλία των εργαζομένων και όχι της Διοίκησης, αφού προσφέρει κίνητρα στους υπαλλήλους για να μετακινηθούν οικειοθελώς σε θέσεις συμβατές με τα προσόντα τους, ώστε να αποδώσουν καλύτερα και να πληρωθούν καλύτερα. Για παράδειγμα εργαζόμενοι στο Δημόσιο που διορίστηκαν ως νοσηλευτές και τώρα κάνουν διοικητικό έργο θα επιδιώξουν, αν εφαρμοστεί η εξίσωση, να γυρίσουν στα νοσοκομεία διότι η εξίσωση είναι έτσι σχεδιασμένη μεταξύ άλλων να πληρώνει τα προσόντα που απαιτεί η θέση και όχι τα προσόντα που έχει ή δεν έχει ο υπάλληλος που υπηρετεί στη συγκεκριμένη θέση.

Η μαθηματική εξίσωση που προτείνω με ακρωνύμιο (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ) περιλαμβάνει τρεις όρους που θα διαμορφώνουν το συνολικό μισθό: 

Ο πρώτος όρος της εξίσωσης Β θα είναι ο βασικός μισθός για την κάλυψη των βασικών αναγκών του πολίτη. Το ακριβές αυτό ποσό θα είναι θέμα μελέτης, αλλά δεν μπορεί το 2017 στην Ευρώπη ένας άνθρωπος να δουλεύει με πλήρη απασχόληση και να μην έχει ως μισθό το ελάχιστο ποσό που απαιτείται για την κάλυψη των βασικών του αναγκών στη χώρα που ζει και εργάζεται. 

Ο δεύτερος όρος της εξίσωσης θα περιλαμβάνει τα γενικά κριτήρια μισθολογικής κατάταξης τα οποία πρέπει να είναι αντικειμενικά. Ενδεικτικά θα πρότεινα:

I. η διάρκεια σπουδών (ΔΣ) που προβλέπεται από τα ιδρύματα που εκδίδουν τους τίτλους που απαιτούνται ως τυπικά προσόντα διορισμού στη θέση που απασχολείται ο υπάλληλος. Για παράδειγμα για την κάλυψη θέσεων του κλάδου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Εφοριακών με πτυχίο Νομικής ή Οικονομικών απαιτούνται 3 χρόνια σπουδών στο Λύκειο και 4 χρόνια σπουδών στο τμήμα Νομικής ή Οικονομικών άρα σύνολο 7 έτη η διάρκεια σπουδών.

II. ο χρόνος προϋπηρεσίας (ΧΠ) στο συγκεκριμένο αντικείμενο στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Παντού στον κόσμο αλλά και στην ιδιωτική οικονομία η εμπειρία πληρώνεται.

III. ο βαθμός επικινδυνότητας (ΒΕ) για την υγεία ή τη ζωή του εργαζόμενου ακολουθώντας διεθνείς μελέτες. Ο βαθμός θα καθορίζεται σε μία κλίμακα από 1-10. Για παράδειγμα ο αστυνομικός που κάνει περιπολίες στους δρόμους και ο πιλότος πολεμικού αεροσκάφους έχουν μεγαλύτερο ρίσκο για τη ζωή τους από ό,τι οι υπάλληλοι γραφείου. 

IV. ο βαθμός αξιολόγησης (ΒΑ) του υπαλλήλου. Ο βαθμός θα καθορίζεται σε μία κλίμακα από 1-10. Η διαδικασία αξιολόγησης θα πρέπει να γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια, να είναι αυστηρά δομημένη και πράγματι να υποδεικνύει κατά πόσο είναι παραγωγικός και σωστός στη δουλειά του ο υπάλληλος, έχει ευγενική συμπεριφορά και εργάζεται ανταποκρινόμενος στις απαιτήσεις της θέσης του. 

Ο τρίτος όρος της εξίσωσης που θα διαμορφώνει το μισθό θα περιλαμβάνει τα επιδόματα/παροχές είτε για να οργανώσουν καλύτερα τη δουλειά τους οι μισθοδοτούμενοι είτε για να τους αναγνωριστεί η επιπλέον ευθύνη που φέρουν από κάποιους άλλους. Τα επιδόματα θα πρέπει να είναι προσεκτικά σχεδιασμένα με αυστηρά κριτήρια και θα μπορούν να διεκδικηθούν από όλους τους δημόσιους υπαλλήλους που έχουν το έννομο συμφέρον και όχι όπως σήμερα να αποδίδονται με κριτήρια που δεν είναι γνωστά. Για παράδειγμα σήμερα τα μέλη Δ.Ε.Π Πανεπιστημίων δικαιούνται επίδομα διδασκαλίας και έρευνας από 250-400 ευρώ ανάλογα τη βαθμίδα, τα μέλη ΕΠ των Α.Τ.Ε.Ι δικαιούνται ίδιο επίδομα από 150-250 ευρώ ενώ το ίδιο επίδομα από 100-150 ευρώ δικαιούνται το Εργαστηριακό και Τεχνικό Προσωπικό των ΑΕΙ και ΑΤΕΙ όλων των βαθμίδων. Οι καθηγητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δεν δικαιούνται κάτι αντίστοιχο, αν και διδάσκουν και αρκετοί κάνουν και έρευνα στο αντικείμενό τους. Πρέπει να πάψουν τα επιδόματα να αποτελούν προσαύξηση στο μισθό ορισμένων κλάδων που έχουν προνομιακή πρόσβαση στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. 

Και οι τρεις όροι της εξίσωσης θα πολλαπλασιάζονται με ένα αριθμό που τον ονομάζω Συντελεστή Δημοσιονομικής Προσαρμογής (ΣΔΠ) ώστε ο μισθός του κάθε υπαλλήλου να είναι αυτόματα προσαρμοσμένος στις δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας.

Συνδυάζοντας τους τρεις παραπάνω όρους η μη αναλυτική μορφή για την Εξίσωση Υπολογισμού του Μισθού του Δημοσίου Υπαλλήλου (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ) είναι η παρακάτω:

 

 

Όπου:

 Μ είναι ο μισθός του δημοσίου υπαλλήλου

 Β είναι ο βασικός μισθός για την κάλυψη των βασικών αναγκών του πολίτη

 λ αριθμητικός συντελεστής που καθορίζει μέχρι πόσες φορές πάνω από τον βασικό μισθό για την κάλυψη των βασικών αναγκών του πολίτη μπορούν να φθάσουν τα γενικά κριτήρια μισθολογικής κατάταξης του κάθε υπαλλήλου ή Ανώτατου Πολιτειακού Άρχοντα.

 ΣΔΠ είναι ο συντελεστής δημοσιονομικής προσαρμογής ώστε ο τελικός μισθός του κάθε υπαλλήλου ή Ανώτατου Πολιτειακού Άρχοντα να είναι προσαρμοσμένος στις δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας. Ο συντελεστής δημοσιονομικής προσαρμογής (ΣΔΠ) είναι ενιαίος για όλους τους εργαζόμενους και υπολογίζεται αφού πρώτα αθροιστούν οι μισθοί όλων των μισθοδοτούμενων και στη συνέχεια υπολογίσουμε την επί τοις εκατό απόκλιση του αθροίσματος αυτού από την προβλεπόμενη ετήσια μισθολογική δαπάνη που μπορεί να πληρώσει το Ελληνικό Κράτους στους εργαζόμενους του. Για παράδειγμα αν εφαρμόζοντας την εξίσωση σε όλους τους μισθοδοτούμενους μας πρόκυπτε ένα κόστος της τάξης των 25 δις ευρώ ενώ η μισθολογική δαπάνη που μπορεί να πληρώσει το Ελληνικό Κράτος είναι 17,5 δις ευρώ αυτό σημαίνει ότι έχουμε μια απόκλιση αρνητική απόκλιση της τάξης του 30%, άρα ο μισθός του κάθε εργαζόμενου, μέσα σε αυτούς και του Βουλευτή, του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Δημοκρατίας θα πρέπει να προσαρμοστεί στο 70% που δίνει η εξίσωση (Ε.Υ.ΜΙ.Δ.Υ). Έτσι σε περιόδους κρίσης η μείωση των μισθών θα είναι αναλογική για όλους αλλά και σε περιόδους ανάκαμψης το όφελος από την πρόοδο της οικονομίας θα επιστρέφει αναλογικά σε όλους τους εργαζόμενους.

Η εξίσωση που προτείνω ίσως είναι η λύση για τη διόρθωση του σημερινού άδικου, πελατειακού, αναξιοκρατικού και σπάταλου συστήματος μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων. Το χαρακτηρίζω έτσι γιατί στο ελληνικό Δημόσιο, τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας, σήμερα υπάρχουν πάνω από δέκα ειδικά μισθολόγια και ένα «ενιαίο» μισθολόγιο και  παρατηρούνται  συχνά αναντιστοιχίες ανάμεσα στα προσόντα των υπαλλήλων και στον μισθό που λαμβάνουν. Ακόμα και μετά την εφαρμογή των μνημονίων από το 2010 επιβλήθηκαν σημαντικές μειώσεις στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά όχι με ενιαίο τρόπο. Σε αρκετούς οι μειώσεις ξεπέρασαν το 35%. Εντούτοις σύμφωνα με στοιχεία του Σ.Ε.Β το 2016, ο μέσος μηνιαίος καθαρός μισθός έχει μειωθεί περίπου κατά 14,6%. Εύλογα λοιπόν οδηγούμαστε στο προφανές συμπέρασμα ότι οι περικοπές δεν έγιναν με τον ίδιο τρόπο για όλους, αλλά κάποιοι ευνοήθηκαν ενώ κάποιοι άλλοι έχασαν πολύ περισσότερα, ανάλογα με το υπουργείο ή την υπηρεσία όπου εργάζονται. 

Ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού του μισθού κάθε δημοσίου υπαλλήλου θα προφυλάξει από σπατάλες το ελληνικό δημόσιο, θα συμβάλει σαφώς στο δικαιότερο χαρακτήρα του κράτους και κυρίως θα προφυλάξει τους εργαζόμενους, τα εύκολα θύματα της κρίσης, από τη διαρκή μείωση των μισθών τους, αφού κάθε μείωση μισθών που θα ψηφίζουν οι βουλευτές, θα σημαίνει ταυτόχρονα και  μείωση της βουλευτικής αποζημίωσης, για να δουν και αυτοί τη γλύκα. Έτσι οι βουλευτές και τα κυβερνητικά στελέχη που ως τώρα για να εξοικονομήσουν χρήματα στο κράτος κατέφευγαν στην εύκολη λύση της μείωσης των μισθών των άλλων και της αύξησης των φόρων, θα αναγκαστούν, για να μην υποστούν και αυτοί τις συνέπειες, να σκεφτούν περισσότερο και να αναζητήσουν άλλους τρόπους εξορθολογισμού των δαπανών και αύξησης εσόδων του κράτους. Ίσως έτσι επιτευχθεί η βελτίωση της λειτουργίας του κράτους και μπει επιτέλους κάποια τάξη στο μπάχαλο που επικρατεί με ευθύνη όλων όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν.