Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός πιστεύει σε ένα κράτος που σέβεται τον αυτοπροσδιορισμό κάθε ανθρώπου και προάγει την ανεξιθρησκία. Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανεξάρτητα σε ποιον θεό πιστεύουν, αν πιστεύουν.
Πολλές φορές εμείς οι υποστηρικτές του διαχωρισμού κράτους – εκκλησίας, συγκρίνουμε την Ελλάδα με το Ιράν ή τη Σαουδική Αραβία όσον αφορά την κοσμικότητα του κράτους και την επιρροή της θρησκείας στην καθημερινότητα του πολίτη. Προφανώς δεν κυριολεκτούμε. Στο Ιράν οι καταδίκες σε θάνατο για όσους τολμήσουν να ασκήσουν κριτική στο θεοκρατικό καθεστώς είναι συχνές. Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση και εκεί θα συνεχίσει να ανήκει. Το ποσοστό όμως του πληθυσμού που θεωρεί τη θρησκεία αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του είναι ακόμη αρκετά μεγάλο, όχι όμως όσο θα περίμενε κανείς. Η εμπλοκή της εκκλησίας στην καθημερινή ζωή του πολίτη είναι πάντως πρωτοφανής για δυτική δημοκρατία.
Η τελευταία μεγάλη έρευνα για τη θρησκεία στην Ελλάδα που έγινε από την Kapa Research τον Απρίλιο του 2015, δείχνει τα πράγματα αρκετά διαφορετικά απ’ όσο τα φαντάζεται και ο πιο απαισιόδοξος κοσμικός. Το 17,4% δηλώνουν άθεοι ενώ άλλο ένα 7,4% δηλώνουν αγνωστικιστές. Ένα εντυπωσιακό 25% περίπου, ενώ σε ανάλογες έρευνες πριν 15 χρόνια τα ποσοστά αυτά δεν ξεπερνούσαν το 3%. Το 49,9% δηλώνει ότι η θρησκεία παίζει μικρό ή καθόλου ρόλο στη ζωή του. Το 45,9% δηλώνει άθρησκο (not religious) όταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2001 ήταν 13%. Το 74% πηγαίνει σπάνια ή ποτέ στην εκκλησία. Το 41% πιστεύει ότι τα θρησκευτικά στα σχολεία δεν θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικά, ενώ άλλο ένα 45% πιστεύει ότι θα πρέπει να αντικατασταθούν με θρησκειολογία.
Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να δείτε εδώ:
Η έρευνα έχει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία τελικά συνηγορούν στην άποψη ότι η ώρα για τον διαχωρισμό κράτους εκκλησίας είναι τώρα.
Ποιος θα το τολμήσει όμως; Η προηγούμενη κυβέρνηση, με την πλειοψηφία των βουλευτών της να ορκίζονται με πολιτικό όρκο και να δηλώνουν άθεοι, δεν τόλμησε να ανοίξει το θέμα του διαχωρισμού κράτους εκκλησίας παρά μόνο λίγο πριν αποχωρήσει, όταν πλέον δεν είχε σημασία. Ο κατά δήλωσή του άθεος Τσίπρας καρατόμησε τον υπουργό παιδείας Νίκο Φίλη, κατά απαίτηση του ιερατείου.
Με τη σημερινή κυβέρνηση δεν υπάρχει ούτε ελπίδα ούτε θέμα συζήτησης. Υπήρξαμε όλοι μάρτυρες τους τελευταίους μήνες της άρνησης της εκκλησίας να ακολουθήσει τους νόμους και τους κανόνες που επέβαλε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Οι χώροι λατρείας στο πρώτο κύμα της πανδημίας έκλεισαν χωρίς δεύτερη κουβέντα σε όλη την Ευρώπη αλλά και σε πολλές μουσουλμανικές χώρες, ακόμα και στο Ιράν. Στην Ελλάδα παρακολουθήσαμε μια αμήχανη και άτολμη κυβέρνηση να χαϊδεύει το ιερατείο, παρακαλώντας το να ακολουθήσει κάποιους έστω κανόνες. Είδαμε την υπουργό Παιδείας πριν σχεδόν ορκιστεί, να σπεύδει να αλλάξει τα βιβλία θρησκευτικών αφαιρώντας από μέσα κάθε αναφορά σε άλλες θρησκείες με σχεδόν οργουελικό τρόπο. Λίγο πριν το άνοιγμα των σχολείων πριν μια εβδομάδα, το δυσεπίλυτο παζλ ήταν πώς θα γίνει ο αγιασμός. Το να μη γίνει αγιασμός φέτος εν μέσω πανδημίας δεν μπήκε ποτέ στο τραπέζι, θεωρήθηκε αδιανόητο.
Γιατί όμως θεωρούμε δεδομένο ότι η εκκλησία πρέπει να εμπλέκεται με τόσο αδιάκριτο τρόπο σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής μας ζωής αλλά και στην παιδεία;
Θρησκευτικά, αγιασμοί, καθημερινή ομαδική προσευχή, εκκλησιασμοί, μετάληψη. Τι δουλειά έχουν όλα αυτά σε ένα σχολείο του 2020;
Γιατί εμποτίζουμε τα παιδιά μας εξ απαλών ονύχων με θρησκευτική κατήχηση, όταν ακόμα το μυαλό τους είναι tabula rasa και δεν έχει την δυνατότητα να επεξεργαστεί δύσκολες έννοιες, ακόμα και για τους πλέον διαβασμένους και αδογμάτιστους, όπως το οντολογικό ερώτημα;
Γιατί περιθωριοποιούμε εκ των πραγμάτων τα παιδιά που έχουν άλλες θρησκευτικές καταβολές ή καθόλου θρησκευτικές καταβολές;
Δουλειά του σχολείου και των εκπαιδευτικών είναι να βοηθούν τα παιδιά να γίνουν πολίτες αδογμάτιστοι, με κριτική σκέψη. Να γίνουν νέοι που θα αμφισβητούν, θα σκέφτονται έξω από το κουτί, θα καινοτομούν. Που θα θεωρούν πως οι ίσες ευκαιρίες, η ίδια αντιμετώπιση και ο σεβασμός από το κράτος και την κοινωνία, ανεξαρτήτως καταγωγής, θρησκείας, φύλου, σεξουαλικής ταυτότητας είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός πιστεύει σε ένα κράτος που σέβεται τον αυτοπροσδιορισμό κάθε ανθρώπου και προάγει την ανεξιθρησκία. Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανεξάρτητα σε ποιον θεό πιστεύουν, αν πιστεύουν.
Η ανάγκη οποιουδήποτε ανθρώπου να πιστεύει και να θρησκεύεται είναι σεβαστή, αλλά είναι προσωπική, δεν έχει θέση στο προαύλιο ή τις αίθουσες του σχολείου, δεν πρέπει να ευτελίζεται στις αίθουσες των δικαστηρίων, δεν έχει καμία δουλειά δίπλα στο κράτος να υπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες.
Σε μια σύγχρονη φιλελεύθερη δημοκρατία είναι απαραίτητη η απομάκρυνση κάθε θρησκευτικού συμβόλου από μη λατρευτικούς χώρους. Από τα σχολεία, τις αίθουσες των δικαστηρίων, τις δημόσιες υπηρεσίες. Τα θρησκευτικά σύμβολα αξίζουν σεβασμού, αλλά ανήκουν στους χώρους λατρείας.
Σε ένα ανεξίθρησκο κοσμικό κράτος πρέπει να είναι υποχρεωτικός ο πολιτικός γάμος και η ονοματοδοσία. Τα αντίστοιχα θρησκευτικά μυστήρια είναι προφανώς επιλογές, σεβαστές, αλλά συμπληρωματικές και προαιρετικές.
Ο προαιρετικός πολιτικός όρκος πρέπει να γίνει υποχρεωτικός, σε δικαστήρια και στις αναλήψεις καθηκόντων στον δημόσιο βίο. Στα δικαστήρια η έδρα πρέπει να μένει ανεπηρέαστη από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του κατηγορούμενου, του ενάγοντα και των μαρτύρων. Ως εκ τούτου δεν πρέπει να υπάρχει επιλογή θρησκευτικού όρκου.
Η διδασκαλία της θρησκευτικής πίστης είναι δουλειά της εκκλησίας, δεν είναι του σχολείου. Σε αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητη η αντικατάσταση των θρησκευτικών στα σχολεία με μάθημα θρησκειολογίας, όπου θα αναφέρονται όλες οι επικρατούσες θρησκείες και δόγματα αλλά με τρόπο μη δογματικό. Θα αναφέρεται ο αθεϊσμός, ο ντεϊσμός, ο αγνωστικισμός.
Επειδή δεν νοείται σύγχρονη δημοκρατία στην οποία να υπάρχουν διακρίσεις, και δη διακρίσεις που να αφορούν στην πίστη και τις θρησκευτικές καταβολές, ο πλήρης διαχωρισμός κράτους – εκκλησίας είναι απαραίτητος.
Το Social-Lib είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στην αρθρογραφία: 
