Pin It

Με το Oruc Reis να ετοιμάζεται για νέα βόλτα στην περιοχή κοντά στο Καστελλόριζο, παραμονές των διερευνητικών συνομιλιών Αθήνας – Άγκυρας, αναζωπυρώνονται τα ερωτήματα σχετικά με τη σκοπιμότητα και δυνατότητα διαλόγου με την Τουρκία. Θα προσπαθήσω εδώ να απαντήσω σε κάποια από αυτά.

Είναι η Τουρκία αντίπαλός μας ή έχουμε απλώς κάποιες διαφορές;

Σαφώς και είναι αντίπαλός μας, τουλάχιστον όσο θεωρεί τη στρατιωτική της ισχύ σαν το κυρίαρχο επιχείρημα επιβολής των απόψεών της, και όσο δεν αποποιείται τα μεγαλεπήβολα σχέδιά της. Ας σημειωθεί ότι τα σχέδια αυτά δεν την φέρνουν σε αντιπαράθεση μόνον με την Ελλάδα αλλά και με άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου όπως και της Δύσης.

Αφού είναι αντίπαλός μας, γιατί να διαπραγματευτούμε μαζί της;

Για πολλούς λόγους. Σαν ζήτημα αρχής, δεν αρνούμαστε να κάνουμε διάλογο με κανέναν ούτε κάνουμε διάλογο για τον διάλογο. Αλλιώς κινδυνεύουμε να απομονωθούμε. Ο διάλογος έχει πάντα θεατές και αυτοί δεν αντιλαμβάνονται τα πράγματα σαν αυτονόητα, με τον τρόπο που τα αντιλαμβάνονται αρκετοί από εμάς. Επιπλέον, τα συμφέροντα και οι επιδιώξεις τους δεν ταυτίζονται με τα δικά μας.
Ένας δεύτερος λόγος είναι ότι η Τουρκία δεν θέλει ένα σωστό διάλογο, αλλά τον θέλει με τους δικούς της όρους. Χωρίς θεατές, χωρίς δυνατότητα προσφυγής σε φυσικό κριτή των διαφορών μεταξύ κρατών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, όπως είναι το δικαστήριο της Χάγης. Προσπαθεί σε κάποιες περιστάσεις να δείξει, για λόγους σκοπιμότητας, το καλό της πρόσωπο, αλλά το συνοδεύει πάντα με επίδειξη ετσιθελισμού και ισχύος. Κερδίζουμε σε ουσία και σε εντυπώσεις δείχνοντας ότι θέλουμε πραγματικά διάλογο, βασισμένο σε αρχές του Διεθνούς Δικαίου.

Με ποιο τρόπο διαπραγματευόμαστε;

Στον διάλογο δεν οχυρωνόμαστε πίσω από ανούσιες ταμπέλες, αλλά προσερχόμαστε γνωρίζοντας ακριβώς τι επιθυμούμε ρεαλιστικά να πετύχουμε. Αντίστοιχα, προσπαθούμε πάντα να καταλάβουμε τι πραγματικά ενδιαφέρει την απέναντι πλευρά, τους βαθύτερους λόγους των θέσεων του συνομιλητή, ώστε να εκτιμηθεί η δυνατότητα να βρεθεί δρόμος για μια συμφωνία η οποία είναι επωφελής για τα εθνικά συμφέροντα.
Σε περίπτωση που υπάρχει δυνατότητα τέτοιας συμφωνίας, δεν υπολογίζουμε τυχόν πολιτικό κόστος για να την αποδεχτούμε, αλλά προσπαθούμε να βρούμε τα ερείσματα, ώστε η συμφωνία αυτή να γίνει αποδεκτή.

Δεν υπάρχει περίπτωση να χάσουμε κάτι διαπραγματευόμενοι;

Ναι, υπάρχει περίπτωση να χάσουμε κάτι από αυτά που δεν έχουμε. Αν έχουμε δικαίωμα πχ για 12 μίλια κυριαρχία στο Αιγαίο, αλλά δεν μπορούμε ούτε έχουμε προοπτική να το ασκήσουμε, τότε είναι σα να μην το έχουμε. Το ίδιο συμβαίνει και σε θέματα όπως η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ κοντά στο Καστελλόριζο. Είναι φυσικό ότι σε μια κατάσταση όπου το status quo, είτε λόγω συνθηκών, είτε λόγω Διεθνούς Δικαίου (όπως τουλάχιστον εμείς το ερμηνεύουμε), είτε ακόμα και βάσει τετελεσμένων γεγονότων που κάποτε δημιουργήσαμε με μονομερείς ενέργειες (όπως πχ τα 10 μίλια εναέριου χώρου) είναι ευνοϊκό για εμάς, κάθε διαπραγμάτευση ή/και κάθε επιμέρους απόφαση διεθνούς δικαστηρίου μπορεί να μας αφαιρέσει κάποια πράγματα που θεωρούμε κεκτημένα ή φυσικό μας δικαίωμα. Αληθεύει ακόμα ότι δεν μπορούμε να διεκδικήσουμε (εκτός από το θέμα της Κύπρου, το οποίο όμως δεν είναι νομικής ακριβώς φύσης) σημαντικά πράγματα που θα μπορούσαν να ισοσταθμίσουν αυτά που κινδυνεύουμε να απολέσουμε. Αυτό όμως είναι πολύ λιγότερο σημαντικό από την προοπτική που μας δίνει για τη λογική επίλυση διαφορών που μας ταλανίζουν μακροχρόνια κατά τρόπο ευνοϊκό για τα εθνικά συμφέροντα. Γι' αυτό άλλωστε και δεν αποδέχεται, αυτή τουλάχιστον τη στιγμή, τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου της Χάγης η Τουρκία.

Μπορούν να γίνουν κι άλλα θέματα αντικείμενο διαπραγμάτευσης και κρίσης του Διεθνούς Δικαστηρίου πέρα από την ΑΟΖ;

Με μια σημαντική εξαίρεση, ναι. Δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς είναι δυνατόν να προτάσσουμε το Διεθνές Δίκαιο και τη δικαιοδοσία της Χάγης σε ένα μόνο θέμα, και να τηρούμε σιγή ιχθύος για τα υπόλοιπα. Προσφέρει επιχειρήματα σε αντιπάλους ή σε άσπονδους φίλους, σε μια εποχή που ένα βασικό μας μέλημα πρέπει να είναι η ανάκτηση της αξιοπιστία μας.
Η σημαντική εξαίρεση είναι φυσικά το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών. Δεν είναι ζήτημα δικαίου, είναι ζήτημα άμυνας εθνικού χώρου. Η εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή του βόρειου μέρους της Κύπρου (χωρίς να παραγνωρίζω φυσικά τα δικά μας λάθη και τις δικές μας εγκληματικές ενέργειες) είναι απολύτως διδακτική. Και αυτό πρέπει να είναι σαφές προς όλους.


google news iconΤο Social-Lib είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στην αρθρογραφία: Social-Lib.gr - Google News .

Έγραψαν Πρόσφατα

Κοινωνικός Φιλελευθερισμός

Το Social.lib είναι ένας δικτυακός τόπος συζήτησης και ανάδειξης των καθημερινών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων υπό το πρίσμα του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού.