Pin It
Σήμερα που η σκιά της πανδημίας του κορονοϊού πέφτει βαριά επάνω στην ανθρωπότητα, που η κρίση χτυπά αδιάκριτα όλες τις χώρες και όλες τις εθνικότητες, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής, που δοκιμάζονται οι υποδομές, οι αντοχές και οι αξίες των κρατών, των κοινωνιών και κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού και καλούμαστε να επιδείξουμε καθολική κι αδιαπραγμάτευτη αλληλεγγύη, δίχως περιφράξεις, δίχως αστερίσκους και εξαιρέσεις! 
Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων επελέγη και καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, καθώς αποτελεί φόρο τιμής στα γεγονότα της 21ης Μαρτίου 1960 στην πόλη Sharpeville της Νότιας Αφρικής, που συγκλόνισαν την παγκόσμια κοινή γνώμη. 
Συγκεκριμένα, 5.000 – 7.000 μαύροι Αφρικανοί διαδηλωτές συμμετείχαν σε μία ειρηνική πορεία προσπαθώντας να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους και να πείσουν την κυβέρνηση να αποσύρει τους νόμους του καθεστώτος του Apartheid. Η πορεία θα κατέληγε στο αστυνομικό τμήμα του Sharpeville, όπου όλοι οι συμμετέχοντες θα δήλωναν ότι δεν έχουν μαζί τους το βιβλιάριο ταυτοποίησης και έτσι, θα τιμωρούνταν με φυλάκιση ενός μήνα (το βιβλιάριο με το ονοματεπώνυμό τους, τον ΑΦΜ τους και τα στοιχεία του εργοδότη τους ήταν υποχρεωτικό για κάθε μετακίνησή τους). Ο σκοπός τους ήταν να οδηγηθούν όλοι σε σύλληψη και φυλάκιση, ώστε να μειωθεί το εργατικό δυναμικό και να παραλύσει η οικονομία της χώρας. Με αυτόν τον τρόπο θα έκαναν αισθητή τη δύναμή τους και τη σημασία τους για τη χώρα. Όταν όμως, η πορεία έφτασε στο αστυνομικό τμήμα, τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Η αστυνομία άνοιξε πυρ σκοτώνοντας εν ψυχρώ 69 ανθρώπους (εκ των οποίων τα 10 ήταν παιδιά) και τραυματίζοντας άλλους 180 (συμπεριλαμβανομένων 19 παιδιών).
Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι μετά μισό αιώνα, με τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία να γνωρίζουμε νέους πολιτισμούς, να ταξιδεύουμε, να συναντούμε και να επικοινωνούμε με ανθρώπους από άλλες χώρες, ο στόχος του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού και την προώθηση της ανεκτικότητας θα είχε επιτευχθεί. Ωστόσο, αντί αυτού, οι ρατσιστικές επιθέσεις αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, οι ρατσιστικές ή/και ξενοφοβικές απόψεις διατυπώνονται όλο και πιο ελεύθερα και οι συζητήσεις σχετικά με το τι θεωρείται ρατσιστικό γίνονται όλο και πιο έντονες.
Τι είναι ρατσισμός.
Η λέξη «ρατσισμός» προέρχεται από τη λέξη «ράτσα (razza)», η οποία στα ιταλικά σημαίνει «φυλή». Ρατσισμός ωστόσο, είναι να θεωρούμε κάποια άλλη ομάδα ανθρώπων κατώτερη ή ακόμη και άξια περιφρόνησης, λόγω ορισμένων χαρακτηριστικών των μελών της. Ο Συνήγορος του Πολίτη σε ραδιοφωνικό μήνυμά του με το οποίο καλεί τους πολίτες να πολεμήσουν τον ρατσισμό, ξεκινώντας από τις προσωπικές προκαταλήψεις πάνω στις οποίες θεμελιώνεται η μισαλλοδοξία και ο φόβος για τον άλλο, τονίζει: «Ρατσισμός είναι να μην αντέχεις τον διαφορετικό. Τόσο απλά». «Οι προκαταλήψεις και ο φόβος δεν αποτελούν δικαιολογία. Ο ρατσισμός είναι έγκλημα».   
 Τα είδη του ρατσισμού
Όπως οι διαφορές μεταξύ των ανθρώπων, έτσι και ο ρατσισμός δε σταματά στις φυλές, αφορά πια κάθε τομέα της ζωής μας. Διακρίνουμε λοιπόν τα εξής είδη του:
- Φυλετικός: Η ανωτερότητα π.χ. της λευκής φυλής και ταυτόχρονα υποτίμηση του «άλλου», του «διαφορετικού»
- Θρησκευτικός: Η αντίληψη ότι μία θρησκεία (η δική μας) είναι η μόνη αληθινή και πρέπει να επικρατήσει έναντι των υπολοίπων 
- Πολιτισμικός: Η διάκριση των λαών με βάση το πολιτιστικό τους επίπεδο 
- Πολιτικός: Η διάκριση μεταξύ των ανθρώπων με βάση τις πολιτικές τους πεποιθήσεις,
- Κοινωνικοοικονομικός: Αυτό το είδος είναι το πιο πολύπλοκο. Η αντιμετώπιση κοινωνικών ομάδων όπως πρόσφυγες, μετανάστες, ναρκομανείς, φορείς/ασθενείς με ΑIDS, αποφυλακισμένοι, άτομα ΛΟΑΤΚΙ+, η διάκριση με βάση την κοινωνική ή την οικονομική τους κατάσταση, την ηλικία τους, το επάγγελμά τους, το βάρος τους (αδύνατοι, παχύσαρκοι), την εμφάνισή τους, το μορφωτικό τους επίπεδο, την αναπηρία και τη χρόνια πάθησή τους, το φύλο τους με την υποτίμηση της γυναίκας κυρίως στις υπανάπτυκτες χώρες κλπ. 
- Εθνικός: Η αντίληψη ότι ένα έθνος είναι ανώτερο από όλα τα άλλα.
Τα αίτια του ρατσισμού
- Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που αναπαράγει η οικογένεια,
- Το χαμηλό επίπεδο παιδείας (ημιμάθεια και ανεπαρκής γνώση, έλλειψη κριτικής σκέψης),
- Η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας και η πνευματική φτώχεια, 
- Η ανεργία και τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα,
- η κρίση των αξιών, όπως η ανηθικότητα, ο ανταγωνισμός, η γενικότερη αμφισβήτηση των ανθρωπιστικών ιδανικών,
- O καταναλωτισμός και η εκτίμηση των ανθρώπων βάσει του «έχειν» και όχι του «είναι»,
- Ο φόβος μήπως χαθεί η εθνική μας ταυτότητα,
- Ο μεγάλος αριθμός μεταναστών, που θεωρούνται απειλή,
- Η τάση να τονίζουμε τα αρνητικά στοιχεία των άλλων,
- Ο φανατισμός, εθνικός ή θρησκευτικός,
- Η προπαγάνδα, η χειραγώγηση της κοινής γνώμης που επιχειρείται μέσω του πολιτικού λόγου,
- Η καταχρηστική, πολλές φορές, εξουσία των ΜΜΕ, 
- Η αδιαφορία και η περιθωριοποίηση του συνανθρώπου και 
- Πάνω απ’ όλα, η αποδοχή των φαινομένων από την ίδια την κοινωνία.
Αποτελέσματα από την καταγραφή περιστατικών βίας με ρατσιστικό κίνητρο.
Κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2019, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, που δημιουργήθηκε το 2011 με πρωτοβουλία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, κατέγραψε, μέσω συνεντεύξεων με τα θύματα, 100 περιστατικά ρατσιστικής βίας με περισσότερα από 104 θύματα (Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας. Eτήσια έκθεση 2019, ανακτήθηκε την 19/03/2021, https://bit.ly/3faxqKL).
Σχετικά με τον λόγο στοχοποίησης των θυμάτων, προέκυψε ότι στοχοποιήθηκαν:
• Σε 51 περιστατικά μετανάστες, πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της σύνδεσής τους με τις εν λόγω ομάδες καθώς και δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
• Σε 2 περιστατικά Έλληνες πολίτες λόγω εθνοτικής καταγωγής.
• Σε 3 περιστατικά εβραϊκοί και μουσουλμανικοί ιεροί ή συμβολικοί χώροι.
• Σε 44 περιστατικά άτομα ΛΟΑΤKI+ καθώς και υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της σύνδεσής τους με τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Όσον αφορά το προφίλ των δραστών καταγράφηκε ότι:
• Σε 17 περιστατικά οι θύτες ήταν ένστολοι.
• Σε 9 περιστατικά οι δράστες ήταν δημόσιοι λειτουργοί.
• Σε 57 περιστατικά συμμετείχαν πολίτες.
• Σε 2 περιστατικά οι θύτες ήταν εργοδότες.
• Τέλος, σε 10 περιστατικά τα θύματα των επιθέσεων πιστεύουν ότι οι δράστες συνδέονται με εξτρεμιστικές ομάδες.
Όλα εξαρτώνται από την οικογένεια, την εκπαίδευση και την κοινωνία.
Ως γονείς έχουμε υποχρέωση να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας με αρχές, ενάντια στη μισαλλοδοξία, το ρατσισμό και το φασισμό. Να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να κρίνεται, είτε αρνητικά είτε θετικά για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του κι όχι από την εθνικότητα και τη φυλή του ή άλλα χαρακτηριστικά του. 
Οι εκπαιδευτικοί έχουν την υποχρέωση να αγωνίζονται και να στηρίζουν ένα δημοκρατικό σχολείο, ένα σχολείο που θα αποδέχεται και θα στηρίζει όλα τα παιδιά χωρίς διακρίσεις, ένα σχολείο που θα δείχνει σεβασμό σε κάθε ιδιαιτερότητα σωματική, πνευματική, συναισθηματική και κάθε διαφορά γλώσσας, φυλής, θρησκείας και χρώματος.
Η δημοκρατική κοινωνία έχει υποχρέωση να αντιδρά οργανωμένα και αποφασιστικά, να μην παραμένει αδρανής και απαθής στα κοινωνικά δρώμενα και να μην ανέχεται όσους προσπαθούν συστηματικά να τη δηλητηριάσουν με μίσος. Τέλος, οφείλει κι ο καθένας να σταθεί αλληλέγγυος σε όλους όσοι βιώνουν τον ρατσισμό καθημερινά και να αγωνίζεται για την καταπολέμηση όλων των στερεοτύπων και των διακρίσεων, σε μια κοινωνία πραγματικής ισότητας και ελευθερίας. Ο αγώνας για την εξάλειψη του ρατσισμού είναι καθημερινός.
 
 

google news iconΤο Social-Lib είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στην αρθρογραφία: Social-Lib.gr - Google News .

Έγραψαν Πρόσφατα

Κοινωνικός Φιλελευθερισμός

Το Social.lib είναι ένας δικτυακός τόπος συζήτησης και ανάδειξης των καθημερινών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων υπό το πρίσμα του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού.